De e-fietsstad als startpunt voor duurzaam transportbeleid

Wetenschappers van de ETH Zürich introduceren de e-fietsstad als nieuw startpunt voor discussies over toekomstig transportbeleid. Het gaat hierin om een verandering in de balans tussen de verschillende modaliteiten, uitgaande van prioriteit voor fietsen, lopen en ov en gebruikmakend van de nieuwe mogelijkheden die de ontwikkelingen in elektrische micromobiliteit bieden.

Beleidsmakers lopen tegen tegenstrijdigheden aan in het verduurzamen van transport. Het reduceren van uitstoot conflicteert met de verbetering van bereikbaarheid, het idee van de compacte stad wordt gedwarsboomd door ontwikkelingen op het gebied van de elektrische auto en automatisch rijden en er is weinig publieke acceptatie voor het terugdringen van de vraag naar vervoer.

Technische vooruitgang alleen is niet genoeg voor duurzaam transport, er is gedragsverandering nodig, maar die is moeilijk te bereiken. Denk aan de weerstand tegen maatregelen als beprijzing, de tijd die het kost om ruimtelijke inrichting aan te passen en het beperkte effect van thuiswerken op automobiliteit. Positieve toekomstbeelden, zoals de 15-minutenstad, werken vaak beter in het starten van een discussie voor verandering.

E-fietsstad

Dat is de motivatie achter de e-fietsstad als een nieuw startpunt voor discussies op het gebied van transportbeleid, geïntroduceerd door wetenschappers van de ETH Zürich in het wetenschappelijke tijdschrift Journal of Transport Geography. In de e-fietsstad zou het wegennetwerk vooral moeten worden toegewezen aan openbaar vervoer, lopen en fietsen. Voor langere afstanden en grotere gebruikersgroepen komt de e-fiets dan in beeld. Ongeveer de helft van de infrastructuur zou men op die manier voor fietsen moeten inrichten, de rest voor gemotoriseerd verkeer, zoveel mogelijk in éénrichtingsstraten.
Privé-auto’s mogen in de e-fietsstad nog steeds bestaan, het gaat vooral om het zoeken naar een nieuwe balans tussen de modaliteiten. Een van de mogelijke maatregelen is bewuster om te gaan met parkeerruimte, en de kosten volledig bij de gebruikers daarvan neer te leggen.

Praktijk

In de praktijk zullen er de nodige uitdagingen zijn. Zo spreiden steden zich uit over een steeds groter gebied, waardoor er lange afstanden zijn af te leggen. Evengoed zouden die in de meeste westerse steden wel binnen het bereik van een e-fiets liggen, eventueel aangevuld met ov. Datzelfde ov kan een rol spelen als mensen vanwege de weersomstandigheden niet willen fietsen. Verder zal er veel aandacht nodig zijn voor laadmogelijkheden en  fietsparkeren. Er zijn veilige stallingen nodig voor de duurdere e-fietsen en bakfietsen.

Bereikbaarheid

Automobilisten krijgen in de e-fietsstad langere reistijden en grotere omwegen vanwege de mindere wegcapaciteit. Fietsers ervaren juist meer comfort vanwege de aan hen toegewezen infrastructuur. Dit leidt mogelijk tot een modaliteitsverschuiving. Het idee is vooral dat de groepen die al duurzame modaliteiten gebruiken er in bereikbaarheid op vooruit gaan terwijl de automobilitisten erop achteruit gaan. Onderzoek moet antwoord geven op de vraag of deze ontwikkeling voor iedereen voldoende rechtvaardig is.
 
Bedoeling van het idee van de e-fietsstad is om onderzoekers, beleidsmakers en burgers te motiveren om de haalbaarheid van dit concept te testen en samen te werken aan een duurzame leefomgeving.